Starać się przewidzieć przyszłość – migawki z Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach

Podczas oficjalnego rozpoczęcia Europejskiego Kongresu Gospodarczego Marcin Krupa – prezydent Katowic, powiedział: „Stoimy przed nowym otwarciem, dzisiaj stoimy przed zupełnie nową niewiadomą”. Jakub Chełstowski marszałek województwa śląskiego zaznaczył: „Dziś jest ten czas, by razem pchnąć to wszystko do przodu”. To słowa, które oddają wypowiedzi wielu zgromadzonych na kongresie ekspertów.

Tematami, w których pojawiali się przedstawiciele ministerstw, były te o obecnej polityce europejskiej, także w aspekcie dotyczącym wykorzystania zasobów i ekologii, bezpieczeństwie energetycznym, czy też o wyzwaniach gospodarki w recesji. Wśród kilkudziesięciu paneli pojawiały się także takie jak przyszłość transportu, rozwój firm w oparciu o technologie Przemysłu 4.0 budowania firm wielopokoleniowych, ekspansji globalnej, czy wyzwań logistyki.



Świat i Polska w obliczu zatrzymania gospodarki

Jerzy Kwieciński, prezes zarządu PGNiG S.A., były minister inwestycji i rozwoju, mówił o nieoczekiwanych skutkach wynikłej sytuacji, która sprawiła że nastąpiło załamanie łańcuchów na całym świecie, a Wojciech Kostrzewa - prezes zarządu Polskiej Rady Biznesu, zwrócił uwagę, że cały rozwinięty świat dziś działa na dofinasowaniu z budżetu, jednak teraz czas, by środki dostosować do obecnej sytuacji pandemicznej. Pojawił się także temat podnoszonej płacy minimalnej w obecnych warunkach. Prelegenci wspominali, że płaca minimalna obciąża przede wszystkim małe firmy rodzinne – gdzie 63% pracowników jest zatrudnionych na jej warunkach.

Gospodarka wchodząca w erę cyfrową

W panelu zatytułowanym „Gospodarka ery cyfrowej” zwrócono uwagę na nowy sposób pracy, który został wymuszony poprzez ostatnie wydarzenia. Praca zdalna ogranicza bezpośredni kontakt z pracownikiem przez dłuższy czas, więc zarządzający mają przy tym mniejszy wpływ na tworzenie kultury organizacyjnej firmy. Co więcej, okazuje się, że pracownicy przyzwyczajają się do nowej sytuacji i obawiają się wręcz powrotu na stałe do biur, na co zwrócił między innymi Tomasz Suchański, prezes zarządu firmy Żabka Polska.

Jowita Michalska z Singularity mówiła o technologiach, które dla wielu są niewyobrażalne, ale już istnieją na rynku, zwróciła jednak uwagę, że nie są one zaadaptowane masowo przez społeczeństwo. Myśląc o przyszłości biznesu i usług, musimy zwrócić uwagę także na pojęcie konwergencji - przez połączenie kilku technologii możemy obecnie stworzyć całkowicie nowy model biznesowy, który odmieni procesy tak utarte w codziennym naszym życiu, jak kupowanie i dostarczanie żywności.

Pod dyskusję poddano również model edukacyjny i pytano czy znany przez nas model ze szkoły XX-wiecznej nadal się sprawdza. Widać, że zaczynają z nim konkurować alternatywne modele, które zwłaszcza na etapie szkolnictwa wyższego są wybierane przez studentów, jak puzzle. Aleksandra Przegalińska-Skierkowska zwraca uwagę na to, że nawigowanie pomiędzy nimi będzie sztuką, z którą będą musieli zmierzyć się nauczyciele, wykładowcy i system edukacji. Co więcej, model zdalnego uczenia sprawia, że - znów szczególnie uczelnie - zaczynają konkurować programem ze sobą nie tylko na poziomie regionalnym, czy krajowym, ale globalnym. Dla polskiego studenta, znającego język obcy, posiadającego możliwość zdalnego pozyskiwania wiedzy, nie jest problemem wybór uczelni z Niemiec, Wielkiej Brytanii, czy Stanów Zjednoczonych.

Lech Kaniuk, CEO Sunroof, zwrócił uwagę, że edukacja powinna czerpać z modeli agile czy lean i wzmagać umiejętności iteracyjnego testowania, a nie wymagać tylko poznawania kolejnych faktów.

Zmienione łańcuchy dostaw i niepopularne decyzje

Kacper Nosarzewski - członek zarządu Polskiego Towarzystwa Studiów nad Przyszłością nadmienił, że XXI wiek to jest czas, w którym łańcuch dostaw będzie skupiony jeszcze bardziej na potrzebie. Pokazując to na przykładzie jedzenia, zaznacza że to żywność jest potrzebą, a nie pójście do sklepu, które jest tylko sposobem jej spełnienia. Sztuczna inteligencja w lodówce zamawiająca jajka, będzie więc czynnikiem skracającym cały proces, przybliżającym nas do spełnienia danej potrzeby.

Czas nielogicznego zamykania gospodarek, to także czas niepopularnych decyzji w firmach. Część zarządzających już teraz stanęło przed wyborem - zwolnić 200 ludzi, czy narażać przedsiębiorstwo na milionowe długi. O tym, jaki efekt będzie miało ogłoszenie dużych zwolnień, będzie zależne od dotychczasowego podejścia do komunikacji z ludźmi. Wcześniejsza praca w sferze komunikowania się z pracownikami, ogłaszania zmian i pracy z problemami, zaprocentuje dla firmy stojącej przed trudnymi decyzjami.



Przemysł 4.0 w polskim biznesie

Wśród tematów było także stosowanie rozwiązań przemysłu 4.0. Jacek Królik - CEO Versabox, mówił że w aspekcie wykorzystania internetu rzeczy w przemyśle dużo mówimy, ale czy to się już dzieje? Raczej w wielu przykładach są to nadal tylko procesy pokazowe, a nie szerokie standardowe wdrożenia.

Co prawda, co roku nakłady na te rozwiązania w Polsce się podwajają, ale tak naprawdę to dopiero początek – zwracali uwagę paneliści debaty zatytułowanej „Internet rzeczy”. Wiele rozwiązań jest pokazywanych, ale to bardziej rozwiązania marzeń, a nie realnie i powszechnie stosowane w fabrykach. Problemem jest też brak regulacji prawnych, a wyzwaniem bezpieczeństwo danych gromadzonych i przetwarzanych przez te urządzenia.

Motoryzacja po wstrząsie

W trzecim dniu kongresu miał miejsce między innymi panel „Motoryzacja”, w którym jednym z gości był Dariusz Mikołajczak prezes Toyota Motor Manufacturing Poland. Przemysł motoryzacyjny odczuł tzw. lockdown dotkliwie. Jak mówił Dariusz Mikołajczak, całkowity stop był przez 1,5 miesiąca, a później plan pracy jak na rollercoasterze - od 10 do 60% możliwości polskich zakładów Toyoty. Janusz Soboń z Kirchoff Polska również nadmienił, że cały łańcuch dostaw został zerwany, a klienci zamykając swoje zakłady wymusili niejako postój także poddostawców.

Natomiast na najbliższe miesiące w wielu firmach branży automotive jest obecnie pełne zabudżetowanie. W podobnym tonie wypowiedział się Andrzej Korpak – dyrektor generalny Opel Manufacturing Poland i PSA Manufacturing Poland, ostrzegając jednak przed tym, że to może nie być jeszcze koniec tej huśtawki, której byliśmy świadkami w dwóch ostatnich kwartałach.

Adam Krępa, prezes zarządu Federal Mogul potwierdza, że poddostawcy odczuwają powrót do zamówień od klientów z branży motoryzacyjnej. Pojawiają się wręcz sygnały, by przyśpieszać powroty wstrzymanych projektów inwestycyjnych do nowych modeli. Dariusz Mikołajczak z Toyoty wspomniał o możliwych fluktuacjach także w przyszłym roku oraz o tym, że szacunkowy spadek w branży motoryzacyjnej będzie oscylował w ok 25% , a w przypadku Toyoty ok. 15%. Różnica jest spowodowana głównie dzięki popularności samochodów z napędem hybrydowym.



Elektryfikacja transportu - nie tak szybko?

Paneliści skupili się również mocniej na technologicznej zmianie, która nas czeka w napędach samochodów. Niektórzy z nich sugerowali, że będzie to rewolucja trwająca kilkanaście, a wręcz kilkadziesiąt lat. Choć niewątpliwie w ostatnich latach nastąpiło przyspieszenie, o czym wspomniał m.in. Łukasz Maliczenko – dyrektor ds. rozwoju technicznego produktu z ElectroMobility Poland. Jeszcze większe przyśpieszenie może zostać wymuszone także poprzez legislacje, nawet jeśli na nową technologię nie będzie stać przeciętnego użytkownika aut – podkreślił prezes Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego, Jakub Faryś. Takie sytuacje miały już miejsce w historii motoryzacji. Dodał również, że na kryzys w branży motoryzacyjnej trzeba patrzyć szerzej. Już druga połowa 2019 przynosiła spadek zamówień - wyodrębniając COVIDa - między innymi przez nowe normy WLTP, czy wojnę handlową i ostrzega, że wolumeny produkcji z roku 2018 mogą nie wrócić przez długie lata.

Pojawił się także leanowy wątek w wypowiedzi prezesa polskich fabryk Toyoty. Dariusz Mikołajczak powiedział, że Toyota nie zmienia podejścia do organizacji łańcucha dostaw, a słynie przecież z Just in Time. Jak mówił, dzięki temu byliśmy w stanie bardzo sprawnie zatrzymać produkcję, a poprzez wypracowane schematy z lokalnymi i japońskimi poddostawcami, bardzo szybko ją ponownie wznowić .



Jak będzie wyglądać gospodarka, rynek świat za rok i jakie wyzwania przyniesie najbliższy czas? Wśród wypowiedzi kongresowych panelistów mogliśmy usłyszeć zarówno ostrzeżenia, jak i głosy spokoju. Decyzje podejmowane przez zarządy i właścicieli firm w najbliższych miesiącach będą miały kluczowe znaczenie dla setek tysięcy ludzi, którzy sprzęgnięci są w biznesowych łańcuchach XXI wieku nieznających granic.